Markalara Çağrı! (Brand Finance 2021 Değerli Markalar Raporu üzerine…)

 

Londra merkezli marka strateji ve danışmanlık firması Brand Finance Global 500, 2021 raporunu açıkladı. Raporda öne çıkanlar, 5 yıl aradan sonra Apple en değerli markalar sıralamasında birinci sırada gözüküyor. Buna göre; “yeni teknolojiler” marka değerini belirleyen faktör olarak belirtiliyor. Tesla’nın geleneksel otomobil markalarını geride bırakarak %158 ile en yüksek değer artışı oranını gerçekleştirdiğini görüyoruz. “Yeni normal” zamanında e-ticaret firmaları öne çıkmış durumda. Alibaba.com marka değerini ikiye katlamış görünüyor. Zincir marketler de eve dağıtım servisleri nedeniyle yükselişteler. Geleneksel medya markalarının listede gerilemesi devam ederken dijital yayımcılar listede tırmanışta. Bu dönemde en hızlı marka değeri kaybeden sektörlerden bir diğeri de havayolları şirketleri oldu. Doğal olarak salgın şartlarında konaklama markaları da negatif etkilendi ve Marriott ve Airbnb yaşadıkları kayıpla listeden çıkmış oldular.

Pandemiyle birlikte teknoloji markalarının ürün ve hizmetlerine yüksek talep oldu. Sektörler de insanların değişen ihtiyaç ve tercihlerine karşılık verebilmek için teknolojik yeniliklerini artırdılar. Bu durumu Brand Finance’in CEO’su David Haigh şöyle açıklıyor; 2020 yılı 20. yüzyılda kalmış markaların gemiye atlamaları için son çağrıydı.

Türkiye’de ise en değerli marka 1.61 milyar dolar ile Türk Hava Yolları olarak açıklandı. Arçelik 1.59 milyar dolar ile 2. sırada ve onu 1.19 milyar dolar ile İş Bankası izliyor. En değerli Türk markalarının toplam değeri 2020 yılı etkisiyle, bir önceki yıla göre %12,7 azalarak 21.45 milyar dolar olmuştur. Toplam marka değeri üzerinden, sanayi sektörü %30 ve hizmet sektörü de %70 paya sahip.

Kısaca değindiğimiz bu tablo (Bknz. BrandFinance) bize bu yıl için pandeminin etkilerini göstermekteyse de David Haigh’in cümlesinin altını çizmek ve buradan odak konumuz olan turizm sektörümüz için de çıkarımlar yapmak gerekiyor. Bu raporlarda turizm ve seyahat sektörüne ilişkin fazla değerlendirme olmamakla beraber kesin olan bir konu, yaşanan kültürel değişimin ve buna bağlı olarak da tüketici tercihlerinin tüm sektörleri etkilediği gerçeğidir. “Yeni teknolojilerin” turizm açısından da çok önemli olduğunu ve bu nedenle ülkemizde turizmi yeniden dizayn etmek için turizm yönetiminin bir parçası olarak Turizm Veri, Araştırma ve Teknolojileri Enstitüsü’ne olan ihtiyacı daha önceki yazılarımda da belirtmiştim. Böylece yeni teknoloji ve trendler üzerine çalışılarak turizmdeki yönümüzü tayin edecek kararları desteklemek için pek çok laboratuvar çalışması, veri, araştırma ve analiz çalışmaları da mümkün olacaktır. 

Ülkemizde turizm yeni paradigmayla dizayn edildiğinde, değer zincirinde yeni markaların çıkmasına ortam oluşturularak turizmdeki marka değerimiz de yükselecektir.